
Rezonans magnetyczny, a aparat ortodontyczny – co warto wiedzieć?
31 stycznia, 2025Rezonans magnetyczny (MRI) to jedno z najczęściej wykonywanych badań obrazowych, które pozwala na precyzyjną diagnostykę tkanek miękkich i struktur anatomicznych organizmu. Wiele osób noszących aparat ortodontyczny zastanawia się, czy metalowe elementy w jamie ustnej mogą wpłynąć na wynik badania lub stanowić zagrożenie podczas jego wykonywania. W tym artykule wyjaśnimy, jak rezonans magnetyczny oddziałuje na aparat ortodontyczny, jakie mogą wystąpić komplikacje oraz czy konieczne jest jego zdjęcie przed badaniem.
Jak działa rezonans magnetyczny?
Rezonans magnetyczny to nowoczesna technika obrazowania medycznego, która wykorzystuje silne pole magnetyczne i fale radiowe do uzyskania szczegółowych obrazów wnętrza ciała. W przeciwieństwie do tomografii komputerowej (CT) czy zdjęć rentgenowskich (RTG), MRI nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, co czyni go bezpiecznym nawet przy wielokrotnym wykonywaniu.
Podczas badania pacjent przebywa w tunelu aparatu MRI, gdzie generowane pole magnetyczne wpływa na cząsteczki wodoru w organizmie. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie precyzyjnych obrazów narządów, tkanek miękkich, stawów, mózgu czy rdzenia kręgowego. Ponieważ rezonans magnetyczny bazuje na oddziaływaniu pola magnetycznego, obecność metalowych elementów w ciele pacjenta może potencjalnie zakłócać jego działanie.
Czy aparat ortodontyczny jest przeciwwskazaniem do rezonansu magnetycznego?
Aparat ortodontyczny nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania badania MRI, jednak jego obecność może mieć wpływ na jakość uzyskanych obrazów. Wpływ ten zależy od rodzaju aparatu, materiałów, z jakich jest wykonany, oraz obszaru ciała poddawanego badaniu.
- W przypadku rezonansu magnetycznego głowy i szyi – metalowe elementy aparatu mogą powodować artefakty, czyli zakłócenia obrazu, co utrudnia interpretację wyników.
- W przypadku rezonansu innych części ciała (np. kręgosłupa, kolana, brzucha) – obecność aparatu ortodontycznego zazwyczaj nie wpływa znacząco na jakość obrazowania, dlatego badanie może zostać przeprowadzone bez przeszkód.
Warto przed badaniem poinformować radiologa o noszeniu aparatu ortodontycznego, aby mógł on odpowiednio dostosować parametry badania i ocenić ewentualne ryzyko zakłóceń obrazu.
Jakie problemy mogą wystąpić podczas badania MRI z aparatem ortodontycznym?
Choć nowoczesne aparaty ortodontyczne są wykonane z materiałów, które minimalizują ryzyko interakcji z polem magnetycznym, istnieje kilka potencjalnych problemów, które mogą wystąpić podczas badania MRI:
- Artefakty w obrazie – metalowe elementy mogą powodować refleksy, zniekształcenia lub zacienienia na skanach MRI, szczególnie jeśli badanie obejmuje obszar głowy lub szyi. Może to utrudnić dokładną ocenę struktur mózgu, zatok, stawu skroniowo-żuchwowego czy tkanek miękkich szyi.
- Minimalne przyciąganie magnetyczne – większość nowoczesnych aparatów ortodontycznych jest wykonana ze stopów nierdzewnych, tytanu lub ceramiki, które nie są ferromagnetyczne i nie ulegają przyciąganiu przez pole magnetyczne. Niemniej w niektórych przypadkach mogą występować niewielkie siły oddziałujące na aparat, jednak nie stanowią one zagrożenia dla pacjenta.
- Nagrzewanie się elementów metalowych – choć jest to rzadkie, w niektórych sytuacjach metalowe części aparatu mogą się delikatnie nagrzewać pod wpływem fal radiowych. Zwykle nie powoduje to dyskomfortu, ale jeśli pacjent odczuwa ciepło w okolicy jamy ustnej, powinien natychmiast poinformować personel medyczny.
Czy konieczne jest zdejmowanie aparatu ortodontycznego przed badaniem MRI?
Decyzja o konieczności zdjęcia aparatu ortodontycznego zależy od wielu czynników, w tym od obszaru badania i rodzaju zastosowanego aparatu.
- Jeśli MRI dotyczy głowy, mózgu, zatok, stawu skroniowo-żuchwowego lub szyi, lekarz może zalecić tymczasowe zdjęcie aparatu, aby uniknąć artefaktów utrudniających diagnozę. W takim przypadku konieczna jest konsultacja z ortodonta Bydgoszcz, który pomoże w demontażu i ponownym założeniu aparatu po badaniu.
- Jeśli MRI obejmuje inne części ciała (np. kręgosłup, brzuch, stawy kończyn), w większości przypadków aparat ortodontyczny nie stanowi problemu i nie trzeba go zdejmować.
Warto pamiętać, że niektóre rodzaje aparatów, np. aparaty ceramiczne lub tytanowe, powodują mniejsze zakłócenia w MRI niż klasyczne aparaty metalowe. Przed badaniem zawsze należy poinformować lekarza o rodzaju aparatu, aby mógł podjąć najlepszą decyzję dotyczącą jego pozostawienia lub usunięcia.
Co zrobić, jeśli konieczne jest zdjęcie aparatu przed MRI?
Jeśli lekarz prowadzący uzna, że aparat ortodontyczny może znacząco wpłynąć na jakość badania, pacjent zostanie skierowany do ortodonty w celu jego tymczasowego demontażu. Procedura ta wymaga wcześniejszego umówienia wizyty, dlatego warto skonsultować się z lekarzem z odpowiednim wyprzedzeniem.
Po zakończonym badaniu ortodonta może ponownie założyć aparat lub, w zależności od zaawansowania leczenia, zaproponować alternatywne rozwiązanie, np. stosowanie nakładek ortodontycznych (clear aligners) do czasu zakończenia diagnostyki.
Aparat ortodontyczny a rezonans magnetyczny – czy jest się czego obawiać?
W większości przypadków noszenie aparatu ortodontycznego nie jest przeciwwskazaniem do wykonania badania rezonansu magnetycznego, jednak może wpłynąć na jakość obrazowania, zwłaszcza w obszarze głowy i szyi. Nowoczesne aparaty są projektowane tak, aby minimalizować ryzyko interakcji z polem magnetycznym, jednak warto zawsze skonsultować się z lekarzem i poinformować technika MRI o ich obecności.
Jeśli badanie obejmuje inne części ciała, aparat zazwyczaj nie stanowi przeszkody i nie wymaga zdejmowania. W sytuacjach, gdy konieczne jest uzyskanie precyzyjnych obrazów mózgu, zatok czy stawu skroniowo-żuchwowego, lekarz może zalecić tymczasowe zdjęcie aparatu, co wymaga współpracy z ortodontą.
Podsumowując, rezonans magnetyczny jest bezpieczny dla osób noszących aparaty ortodontyczne, ale w niektórych przypadkach może być konieczne podjęcie dodatkowych kroków w celu uzyskania najlepszej jakości obrazów diagnostycznych. Jeśli planujesz badanie MRI, skonsultuj się ze swoim ortodontą i lekarzem, aby upewnić się, że procedura przebiegnie bez komplikacji.