Radektomia zęba trzonowego – ratunek przed ekstrakcją!

Radektomia zęba trzonowego to coraz częściej stosowany zabieg chirurgiczny, który może stanowić skuteczną alternatywę dla ekstrakcji. Choć sama nazwa może brzmieć obco i budzić niepokój, w rzeczywistości chodzi o metodę leczenia pozwalającą zachować część naturalnego zęba, nawet w sytuacji, gdy jeden z jego korzeni uległ poważnemu uszkodzeniu. W tym artykule wyjaśniam, na czym polega radektomia, kiedy warto ją rozważyć oraz jakie korzyści może przynieść pacjentowi, który chce uniknąć usunięcia zęba.

Czym dokładnie jest radektomia?

Radektomia to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu jednego z korzeni zęba wielokorzeniowego, zazwyczaj zęba trzonowego (czyli szóstki lub siódemki), przy jednoczesnym pozostawieniu pozostałych zdrowych korzeni i korony zęba. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie funkcji żucia oraz zachowanie naturalnego zęba w łuku zębowym.

Zabieg wykonuje się najczęściej w przypadku zębów górnych trzonowych, które posiadają trzy korzenie, choć radektomia może być również stosowana w odniesieniu do zębów dolnych z dwoma korzeniami. Kluczowe jest, aby pozostałe korzenie i otaczające je tkanki były w dobrym stanie – tylko wtedy ząb może funkcjonować prawidłowo po częściowej amputacji korzenia.

W jakich sytuacjach radektomia jest możliwa?

Radektomia znajduje zastosowanie w przypadku bardzo konkretnych wskazań klinicznych. Jest to rozwiązanie dedykowane pacjentom, u których standardowe leczenie kanałowe nie przynosi efektów, a jednocześnie zachowanie zęba jest nadal możliwe. Do najczęstszych wskazań należą:

• zmiany zapalne lub torbiele obejmujące tylko jeden korzeń zęba
• złamanie lub pęknięcie jednego z korzeni, które nie kwalifikuje się do leczenia endodontycznego
• zaawansowana próchnica obejmująca jeden korzeń, przy zachowaniu integralności pozostałych
• resorpcja korzenia ograniczona do jednego korzenia
• nasilone problemy periodontologiczne zlokalizowane w jednym obszarze korzeniowym

Radektomia nie jest wskazana w przypadku rozległych zmian obejmujących cały ząb lub jego strukturę nośną. Przed podjęciem decyzji konieczna jest dokładna diagnostyka obrazowa, najczęściej z wykorzystaniem tomografii komputerowej (CBCT), która pozwala ocenić stan korzeni, przyzębia oraz tkanek okołowierzchołkowych.

Jak wygląda procedura radektomii?

Zabieg radektomii wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych, w znieczuleniu miejscowym. Cała procedura jest przeprowadzana przez doświadczonego chirurg stomatolog Wrocław lub periodontologa i przebiega według określonego schematu.

Przygotowanie i planowanie

Pierwszym krokiem jest szczegółowa analiza stanu klinicznego zęba. Lekarz wykonuje zdjęcia RTG oraz tomografię komputerową, oceniając lokalizację zmian i możliwość skutecznego usunięcia jednego korzenia bez naruszenia stabilności zęba.

Odsłonięcie korzenia i jego usunięcie

Po podaniu znieczulenia chirurg odpreparowuje dziąsło i odsłania kość w okolicy korzenia przeznaczonego do usunięcia. Następnie, za pomocą mikronarzędzi, usuwa wyłącznie jeden chory korzeń, pozostawiając nienaruszoną resztę zęba.

Oczyszczenie i zamknięcie rany

Miejsce po usuniętym korzeniu jest dokładnie oczyszczane i zabezpieczane. W niektórych przypadkach stosuje się biomateriały wspomagające regenerację kości. Na koniec rana jest zaszywana, a pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące postępowania pozabiegowego.

Rekonstrukcja zęba

Po wygojeniu lekarz może przystąpić do odbudowy zęba, która zwykle polega na wykonaniu wkładu koronowo-korzeniowego i osadzeniu korony protetycznej. Dzięki temu ząb odzyskuje pełną funkcjonalność.

Jakie są efekty i korzyści radektomii?

Radektomia daje możliwość zachowania własnego zęba, co z punktu widzenia funkcjonalnego i estetycznego jest zawsze najlepszym rozwiązaniem. Ząb po zabiegu może nadal brać udział w żuciu, stabilizować łuk zębowy oraz zapobiegać przesuwaniu się sąsiednich zębów.

Do głównych zalet radektomii należą:

• zachowanie naturalnej struktury zęba
• uniknięcie ekstrakcji i bardziej inwazyjnych zabiegów, jak implantacja
• mniejszy koszt niż pełna rekonstrukcja protetyczna lub chirurgiczna
• możliwość kontynuacji leczenia bez konieczności usuwania zęba

Zabieg ten, choć zaawansowany technicznie, może przynieść wieloletnie efekty, pod warunkiem że zostanie przeprowadzony w odpowiednich warunkach i poprzedzony dokładną diagnostyką.

Czy radektomia zawsze się udaje?

Jak każda procedura chirurgiczna, również radektomia niesie ze sobą pewne ryzyko. Należy jednak podkreślić, że przy odpowiedniej kwalifikacji pacjenta i doświadczeniu lekarza, skuteczność radektomii jest bardzo wysoka. Ząb może służyć przez wiele lat, a nawet do końca życia, jeśli pacjent będzie przestrzegał zasad higieny jamy ustnej i regularnie odbywał wizyty kontrolne.

Potencjalne powikłania mogą obejmować:

• przedłużone gojenie się rany
• nawrót infekcji w miejscu usuniętego korzenia
• utrata stabilności zęba, jeśli pozostałe korzenie okażą się niewystarczające

Dlatego też tak ważne jest, by radektomia była przeprowadzana wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, po konsultacji z doświadczonym specjalistą.

Alternatywy dla radektomii

W niektórych sytuacjach lekarz może zaproponować inne formy leczenia, jeśli radektomia nie rokuje dobrze lub stan kliniczny zęba nie pozwala na jej wykonanie. Do alternatyw należą:

• resekcja wierzchołka korzenia (apikoektomia)
• ekstrakcja zęba i odbudowa przy użyciu mostu lub implantu
• hemisekcja, czyli usunięcie połowy zęba wraz z jednym korzeniem i częścią korony

Wybór metody leczenia powinien zawsze uwzględniać nie tylko stan zęba, ale również potrzeby i oczekiwania pacjenta.

Radektomia jako szansa na uratowanie zęba

Radektomia zęba trzonowego to często niedoceniana, a bardzo skuteczna metoda leczenia, która pozwala uratować ząb, który w przeszłości byłby kwalifikowany do ekstrakcji. Dzięki nowoczesnym technikom diagnostycznym i chirurgicznym możliwe jest precyzyjne usunięcie uszkodzonego korzenia i odbudowa zęba w sposób zapewniający jego dalsze, długoterminowe funkcjonowanie.

Jeśli chcesz uniknąć usunięcia zęba i zależy Ci na zachowaniu naturalnego uzębienia, warto skonsultować się ze specjalistą, który oceni, czy w Twoim przypadku radektomia będzie odpowiednią drogą leczenia. To właśnie takie zaawansowane, ale mało inwazyjne procedury, coraz częściej stają się skuteczną alternatywą dla ekstrakcji, oferując pacjentom realną szansę na zachowanie własnych zębów.