Co zrobić, gdy proteza zębowa nie trzyma się na miejscu?

Protezy zębowe stanowią jedno z najpowszechniejszych rozwiązań w zakresie uzupełniania braków zębowych, szczególnie w przypadku pacjentów, którzy utracili dużą liczbę zębów. Mimo znacznego postępu w technologii protetycznej, problem niestabilności protezy nadal należy do najczęstszych trudności zgłaszanych przez użytkowników. Zjawisko to może powodować dyskomfort, problemy z mówieniem czy jedzeniem, a nawet prowadzić do otarć błony śluzowej jamy ustnej. W niniejszym artykule wyjaśniamy, z czego może wynikać niestabilność protezy zębowej, jakie są potencjalne sposoby jej stabilizacji oraz kiedy warto skonsultować się z lekarzem specjalistą.

Czym jest proteza zębowa i jak powinna funkcjonować?

Proteza zębowa to ruchome lub stałe uzupełnienie protetyczne, które ma na celu zastąpienie brakujących zębów i przywrócenie prawidłowych funkcji żucia, mowy oraz estetyki. Protezy mogą być częściowe (uzupełniające pojedyncze braki) lub całkowite (stosowane przy bezzębiu). Ich skuteczność zależy od wielu czynników, m.in. dokładności dopasowania, stanu tkanek jamy ustnej oraz sposobu użytkowania przez pacjenta.

Prawidłowo wykonana proteza powinna utrzymywać się w jamie ustnej bez potrzeby stosowania nadmiernej siły, a jej użytkowanie nie powinno powodować bólu, dyskomfortu ani przesuwania się w trakcie mówienia czy jedzenia.

Dlaczego proteza może się nie trzymać?

Niestabilność protezy może być wynikiem różnych przyczyn, zarówno związanych z samą konstrukcją uzupełnienia, jak i z warunkami anatomicznymi w jamie ustnej pacjenta. Do najczęściej rozważanych przyczyn zalicza się:

• Zmiany w strukturze dziąseł i kości – z upływem czasu może dochodzić do zaniku kości wyrostka zębodołowego, co powoduje, że wcześniej dobrze dopasowana proteza przestaje być stabilna.
• Nieprawidłowe wykonanie protezy – niedokładne dopasowanie, zła stabilizacja lub błędnie odwzorowana okluzja mogą skutkować przesuwaniem się protezy.
• Zużycie materiału protetycznego – z czasem materiały ulegają deformacjom lub pęknięciom, co obniża ich przyczepność i komfort użytkowania.
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej lub protezy – nagromadzenie osadów może wpływać na powierzchnię kontaktu protezy z błoną śluzową, zmniejszając jej przyczepność.
• Brak adaptacji – szczególnie u nowych użytkowników protez, niestabilność może wynikać z niewykształconych mechanizmów adaptacyjnych mięśni jamy ustnej i języka.

W każdym przypadku przyczyna niestabilności powinna być indywidualnie zidentyfikowana przez lekarza dentystę lub protetyk Wrocław.

Co można rozważyć, gdy proteza nie trzyma się na miejscu?

W przypadku gdy proteza przestaje spełniać swoją funkcję, istnieje kilka możliwych kierunków postępowania. Należy jednak podkreślić, że żadnych działań nie należy podejmować samodzielnie bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.

Korekta protezy

W niektórych przypadkach możliwa jest korekta istniejącej protezy – np. poprzez podścielenie, czyli uzupełnienie powierzchni kontaktowej materiałem, który poprawia dopasowanie do kształtu dziąseł. Zabieg ten jest wykonywany w gabinecie stomatologicznym i może być stosunkowo szybkim rozwiązaniem.

Zastosowanie klejów protetycznych

Na rynku dostępne są specjalne preparaty w postaci kremów, proszków lub pasków, które poprawiają przyczepność protezy. Mogą one stanowić czasowe rozwiązanie, szczególnie dla osób, które z różnych powodów nie mogą od razu udać się do protetyka. Należy jednak stosować je zgodnie z zaleceniami producenta i zawsze po wcześniejszej ocenie stomatologicznej, ponieważ ich długotrwałe stosowanie może maskować poważniejsze problemy.

Wykonanie nowej protezy

Jeśli proteza jest zużyta lub nie nadaje się do korekty, może być konieczne wykonanie nowego uzupełnienia protetycznego. Decyzję o konieczności wykonania nowej protezy powinien podjąć lekarz, po dokładnym zbadaniu warunków anatomicznych i ocenie obecnej protezy.

Rozważenie alternatywnych rozwiązań

W przypadkach, gdy niestabilność protezy jest poważnym problemem i znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie, lekarz może zaproponować inne formy leczenia, np. protezy osadzane na implantach, które zapewniają większą stabilność. Tego typu rozwiązania wymagają jednak spełnienia określonych warunków zdrowotnych i anatomicznych oraz podlegają szczegółowej ocenie specjalisty implantologa.

Dlaczego nie należy ignorować problemu niestabilnej protezy?

Długotrwałe użytkowanie źle dopasowanej protezy może prowadzić do wielu powikłań, takich jak:

• otarcia i owrzodzenia błony śluzowej,
• trudności w przyjmowaniu pokarmów,
• zaburzenia artykulacji,
• stany zapalne jamy ustnej,
• dalszy zanik kości wyrostka zębodołowego.

Z tych powodów nie należy bagatelizować nawet niewielkich objawów dyskomfortu związanego z użytkowaniem protezy. Każde odchylenie od normy powinno być skonsultowane z lekarzem, który oceni stan jamy ustnej i dobierze odpowiednie rozwiązanie terapeutyczne.

Jak dbać o protezę zębową, by zachować jej stabilność?

Choć główną przyczyną niestabilności często są czynniki anatomiczne lub konstrukcyjne, odpowiednia higiena i użytkowanie protezy mogą znacząco wpłynąć na jej funkcjonalność. Do podstawowych zasad, które mogą wspierać prawidłowe użytkowanie, zalicza się:

• regularne czyszczenie protezy zgodnie z zaleceniami dentysty,
• unikanie stosowania domowych środków chemicznych do dezynfekcji,
• przechowywanie protezy w odpowiednich warunkach (np. w wodzie),
• nieużywanie protezy podczas snu, o ile lekarz nie zaleci inaczej,
• regularne wizyty kontrolne u stomatologa.

Wszelkie działania mające na celu poprawę stanu protezy lub jamy ustnej powinny być podejmowane wyłącznie po konsultacji z lekarzem dentystą.

Gdy proteza zębowa sprawia trudności – jak podejść do problemu?

Niestabilność protezy zębowej to problem, z którym boryka się wielu pacjentów, zwłaszcza w dłuższym okresie jej użytkowania. Źródłem trudności może być zarówno zanik kości, zużycie materiału, jak i niewłaściwe dopasowanie protezy. Niezależnie od przyczyny, każda zmiana w komforcie użytkowania powinna być skonsultowana z lekarzem, który oceni stan protezy i wskaże możliwe formy leczenia. Nie warto podejmować samodzielnych działań, które mogą pogorszyć sytuację – tylko specjalistyczna ocena pozwoli dobrać optymalne rozwiązanie. Wczesna interwencja i świadoma opieka nad protezą mogą znacząco zwiększyć komfort życia i uniknąć poważniejszych komplikacji zdrowotnych.